Een gesprek met je puber!

Bereid pubers sociaal-emotioneel voor op hun volgende stap

Meer dan cijfers!

“Als ik toen wist wat ik nu weet, was mijn schooltijd heel anders verlopen.”

Hoe vaak horen we die zin? Of voelen we hem zelf? We bereiden onze leerlingen zorgvuldig voor op toetsen, examens, stageplekken en nieuwe scholen. Maar hoe zit het met hun binnenwereld? Hun twijfels, onzekerheden en angsten? Die blijven vaak onder de radar — terwijl juist díe gevoelens bepalend zijn voor hoe ze die spannende overgang ervaren.
Pubers staan op het punt een grote stap te zetten: naar de brugklas, een nieuwe school, of hun eerste stage. 
Theoretisch zijn ze meestal goed voorbereid. Ze weten wat er van ze verwacht wordt, wat ze moeten meenemen, wat het rooster inhoudt. Maar op sociaal-emotioneel vlak? Daar wringt het vaak.
Want wie helpt ze met vragen als:
  • Wat als ik niemand ken?
  • Wat als ze me raar vinden?
  • Ben ik wel goed genoeg?

Soms is de drempel te hoog om dit thuis te bespreken. En niet elke leerkracht of mentor heeft de juiste klik met de leerling om dit soort gesprekken te voeren. Maar juist daar ontstaat ruimte voor groei: door aandacht te hebben voor mentale gezondheid in het onderwijs.

De invloed van social media

Meer dan ooit leven pubers met hun hoofd (en hart) op social media. Ze worden overspoeld met perfecte plaatjes, meningen, reclame en influencers. Het aantal leerlingen dat zich daardoor geïnspireerd voelt, is vele malen kleiner dan het aantal dat zich er onzeker of ongelukkig door voelt. En dat heeft gevolgen voor hun zelfbeeld, sociale vaardigheden en mentale weerbaarheid.

Tijd voor transformatie

Stel je voor: een school die naast cognitieve ontwikkeling ook investeert in sociaal-emotioneel welzijn. Die gebruik maakt van inzichten van échte therapeuten — professionals die weten hoe je transformatie teweegbrengt. Programma’s die leerlingen leren wat zelfrespect is. Die laten zien dat jezelf mogen zijn niet iets is dat je moet verstoppen, maar juist iets om te vieren.
Denk aan een leerling uit groep 8 die straks vol zelfvertrouwen de brugklas instapt, omdat hij geleerd heeft hoe je jezelf kunt blijven in een nieuwe groep. Of een stagiaire die zich veilig voelt om zijn of haar unieke kwaliteiten te laten zien, omdat ze geleerd heeft hoe je je grenzen aangeeft en met feedback omgaat.

Maak het verschil

Wil jij als opvoeder, leerkracht of mentor bijdragen aan een veilige, fijne schooltijd waar leerlingen niet alleen leren wat de hoofdstad van Frankrijk is, maar ook wie ze zélf zijn? Overweeg dan om programma’s voor mentale gezondheid toe te voegen aan het bestaande lesprogramma.
 
Want hoe mooi zou het zijn als jouw leerlingen later terugkijken op hun schooltijd met het gevoel:
“Daar heb ik niet alleen geleerd, maar ben ik ook écht gegroeid.”

Reflectie-oefening voor jou als ouder

Van weten naar voelen — een gesprek met je puber.

Als ouder wil je je kind goed voorbereid de wereld in sturen. Je zorgt dat ze hun huiswerk maken, hun tas inpakken, de juiste schoenen dragen en hun rooster kennen. Maar misschien is de belangrijkste vraag wel:

“Hoe voel jij je eigenlijk over deze stap?”<
Vaak zijn pubers stil over wat er écht in hen omgaat. Zeker als het gaat over onzekerheid, angst om niet goed genoeg te zijn of bang om ‘anders’ gevonden te worden. Deze kleine oefening helpt je als ouder om, zonder druk of oordeel, het gesprek aan te gaan.

“Kinderen hebben niet altijd een oplossing nodig, ze zoeken iemand die hen serieus neemt.”

Stap 1: Maak ruimte
Kies een moment waarop er geen haast is. Aan tafel, tijdens een autorit of een rustige wandeling. Tieners vinden het fijn als ze tijdens persoonlijke gesprekken niet direct aangekeken worden. Dit voelt minder intimiderend.

Zeg bijvoorbeeld:
“Ik weet dat je alles goed hebt voorbereidt. Maar ik vroeg me af: hoe je je echt van binnen voelt, wanneer je denkt aan deze nieuwe stap?”

Stap 2: Luister zonder te fixen
Laat je kind praten, zonder direct oplossingen aan te dragen. Als ouder willen we graag fixen en geruststellen, maar vaak is gehoord worden al het halve werk. Je kunt zeggen:
“Dat klinkt spannend. Wil je er meer over vertellen?”
Of simpelweg: “Ik snap dat je dat zo voelt.”

Stap 3: Herken de ‘stemmen van binnen’
Leg uit dat we allemaal ‘stemmetjes’ hebben die soms iets te zeggen hebben over onszelf. Vraag je kind of die stemmetjes herkenbaar zijn. Dit opent de deur naar het besef: je gedachten zijn niet de waarheid — het zijn oude overtuigingen.

Stap 4: Verbind met jouw ervaring
Deel zelf ook eens een moment waarop jij iets spannend vond of je onzeker voelde. Zo laat je zien dat gevoelens van twijfel bij het leven horen, en het niet iets is om je voor te schamen.

Stap 5: Sluit af met vertrouwen
Herinner je kind eraan dat gevoelens mogen veranderen, dat angst tijdelijk is, en dat er altijd ruimte is om opnieuw te kiezen.

“Je hoeft niet perfect te zijn, enkel jezelf. Dat is al meer dan genoeg.”

Met dit soort kleine, open gesprekken kun je als ouder het verschil maken. Niet door te sturen, maar door ruimte te geven. Hierdoor weet jouw puber niet alleen wat hem of haar te wachten staat — maar kan zich ook van binnen sterk en gezien voelen.

Dit blog is geschreven door Anja Dorst van Leef Met Plezier

Ontdek de kracht van echte transformatie
De therapeuten van Transformatie.Support bieden met diverse methodes krachtige en blijvende manieren om terug te keren naar je authentieke vrijheid. Het is een aanpak die verder gaat dan alleen symptoombestrijding; het pakt diepgewortelde overtuigingen aan en opent de deur naar nieuwe mogelijkheden.

Bij Transformatie.Support geloven we dat er niet één weg is naar heling en groei. Daarom vind je bij ons een breed scala aan therapeuten en methodieken, elk met hun eigen unieke aanpak. Of je nu behoefte hebt aan energetisch werk, lichaamsgerichte therapie, systemisch werk of coaching — er is altijd een pad dat past bij waar jij nu staat.

Durf verder te kijken.
Blader door ons netwerk van therapeuten en ontdek welke methode jou het beste kan ondersteunen op jouw weg naar transformatie.

Je leven begint in je gedachten, je transformatie begint hier.